प्रश्न 1. 11 व्या 'आंतरराष्ट्र्रीय योग दिवस 2025'ची थीम काय होती ?
➣ 'एक पृथ्वी, एक आरोग्यासाठी योग' (Yoga For One Earth, One Health)
*** Notes -
11 डिसेंबर 2014 रोजी, संयुक्त राष्ट्रांनी ठराव 69/131 द्वारे 21 जून हा दिवस आंतरराष्ट्रीय योग दिन म्हणून घोषित केला.
प्रथम आंतरराष्ट्रीय योग दिवस 2015 थीम: सौहार्द आणि शांतीसाठी योग
आंतरराष्ट्रीय योग दिवस 2024 थीम: महिला सक्षमीकरणासाठी योग
आंतरराष्ट्रीय योग दिवस 2023 थीम: वसुधैव कुटुंबकमसाठी योग
आंतरराष्ट्रीय योग दिवस 2022 थीम: मानवतेसाठी योग
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
प्रश्न 2. 2023 मधील मराठीतील साहित्य अकादमी अनुवाद पुरस्कार कोणास मिळाला आहे.
➣ अभय सदावर्ते (ब्रह्मोस - एका अज्ञात संशोधनयात्रेची यशोगाथा)
*** Notes -
ब्रह्मोस - एका अज्ञात संशोधनयात्रेची यशोगाथा, लेखक - अभय सदावर्ते
मूळ कलाकृती - सक्सेस मंत्र ऑफ ब्रम्होस (इंग्रजी), लेखक - ए. शिवतनु पिल्लई
साहित्य अकादमी पुरस्कार 2023 कृष्णात खोत - रिंगाण (कादंबरी)
साहित्य अकादमी बाल साहित्य पुरस्कार 2024 भारत सासणे - समशेर आणि भूतबंगला
साहित्य अकादमी युवा पुरस्कार 2024 देविदास सौदागर - उसवण (कादंबरी)
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
प्रश्न 3. ________ या पंचायतीला देशातील पहिली संपूर्ण डिजिटल साक्षर पंचायत म्हणून घोषित करण्यात आले आहे.
➣ पुल्लमपारा (केरळ)
प्रश्न 4. बंगळुरू स्थित QpiAI ने भारतातील पहिला फुल - स्टॅक क्वांटम संगणक सुरु केला त्याचे नाव काय ?
➣ QpiAI - Indus (25 सुपरकंडक्टिंग क्यूबिट्स)
*** Notes -
राष्ट्रीय क्वांटम मिशन (NQM) अंतर्गत
जागतिक क्वांटम दिवस - 14 एप्रिल
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
प्रश्न 5. 26 वे भारताचे मुख्य निवडणूक आयुक्त म्हणून कोणाची निवड करण्यात आली आहे ?
➣ ज्ञानेश कुमार (IAS 1988 बॅच केरळ कॅडर)
*** Notes -
प्रथम - सुकुमार सेन (21 March 1950 - 19 Dec 1958)
द्वितीय - कल्याण सुंदरम (20 Dec 1958 - 30 Sep 1967)
24 वे - सुशील चंद्रा (13 April 2021 - 14 May 2022)
25 वे - राजीव कुमार (15 May 2022 - 18 Feb 2025)
व्ही. एस. रमादेवी(9 व्या) या भारताच्या मुख्य निवडणूक आयुक्त बनणाऱ्या पहिल्या महिला होत्या. आतापर्यंतच्या एकमेव महिला मुख्य निवडणूक आयुक्त.
सर्वाधिक काळ मुख्य निवडणूक आयुक्त कल्याण सुंदरम 8 वर्षे 284 दिवस
व्ही. एस. रमादेवी मुख्य निवडणूक आयुक्त १६ दिवस (26 Nov 1990 - 11 Dec 1990)
प्रश्न 6.'समान नागरी कायदा' (Uniform Civil Code) लागू करणारे पहिले राज्य कोणते ?
➣ उत्तराखंड (Uttarakhand Uniform Civil Code 2024)
प्रश्न 7. 'अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन 2025' कोठे आयोजित करण्यात आले होते ?
➣ दिल्ली (98 वे)
*** Notes -
अमळनेर (97 वे, अध्यक्ष: प्रा. डॉ. रवींद्र शोभणे)
वर्धा (96 वे, संमेलनाध्यक्ष: नरेंद्र चपळगावकर)
उदगीर (95 वे, संमेलनाध्यक्ष: भारत सासणे)
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
प्रश्न 8. भारताच्या 76 व्या प्रजासत्ताक दिनासाठी (25 - 26 जानेवारी 2025) प्रमुख पाहुणे म्हणून कोण उपस्थित होते ?
➣ राष्ट्रपती प्रबोवो सुबियांतो (इंडोनेशिया)
प्रश्न 9. 2024 - 2025 चा रणजी करंडक (Ranji Trophy) कोणी पटकावला ?
➣ विदर्भ
*** Notes -
अंतिम सामना विदर्भ vs केरळ
प्रश्न 10. 2025 मध्ये कॅनडाच्या पंतप्रधानपदी कोण निवडून आले ?
➣ मार्क कार्नी (24 वे पंतप्रधान, लिबरल पक्ष)
प्रश्न 11. जगभरात जागतिक ग्राहक हक्क दिन (World Consumer Rights Day) कधी साजरा केला जातो ?
➣ 15 मार्च
प्रश्न 12. अमेरिकेला मागे टाकत भारत जगातील कितव्या क्रमांकाची सर्वात मोठी 5G बाजारपेठ बनला आहे ?
➣ दुसऱ्या
प्रश्न 13. जागतिक वन दिन (World Forest Day) दरवर्षी कधी साजरा करण्यात येतो ?
➣ 21 मार्च
*** Notes -
संयुक्त राष्ट्र संघाने 28 नोव्हेंबर 2012 ला जागतिक वन दिवस साजरा करण्याचा ठराव मंजुर केला.
प्रश्न 14. 2025 मध्ये भारताने म्यानमार मधील भूकंप ग्रस्तांच्या मदतीसाठी कोणते अभियान राबविले ?
➣ ऑपरेशन ब्रह्मा (Operation Brahma)
*** Notes -
ऑपरेशन दोस्त (Operation Dost) 2023 - तुर्की - सिरिया भूकंप
ऑपरेशन देवी शक्ति 2021 - हिंसाग्रस्त अफगाणिस्तानमधून भारतीयांची सुटका.
ऑपरेशन मैत्री 2015 - नेपाळ, भूकंप
ऑपरेशन करुणा 2023 - मोका चक्रीवादळाने प्रभावित झालेल्या म्यानमारला मदत.
ऑपरेशन राहत 2015 - येमेन, युद्धकाळात भारतीय व परदेशी नागरिकांसाठी बचाव कार्य.
ऑपरेशन सिंधू (June 2025) - इराण-इस्त्रायल संघर्षाच्या पार्श्वभूमीवर इराण/इस्त्रायलमधून भारतीयांची एव्हॅक्युएशन
ऑपरेशन इंद्रवती (2024) - हैती येथून भारतीयांची वापसी.
ऑपरेशन कावेरी (2023) - सुदानमधून भारतीयांची वापसी.
ऑपरेशन अजय (2023) - इस्त्रायलमधून भारतीयांची वापसी.
ऑपरेशन गंगा (2022) - युक्रेनहून विद्यार्थी व भारतीयांची सुटका.
ऑपरेशन संकट मोचन (2016, दक्षिण सुदान) - दक्षिण सुदान मधील गृहयुद्धादरम्यान अडकलेल्या भारतीयांची सुटका. भारतीय हवाई दलाच्या C - 17 विमानाचा वापर.
ऑपरेशन सुकून (2006, लेबनॉन) - लेबनॉनमधील युद्धादरम्यान भारतीय, नेपाळी आणि श्रीलंकन नागरिकांसाठी बचाव कार्य मोहीम. (भारतीय नौदलाचे नेतृत्व)
प्रश्न 15. सेंट्रल बँकिंग लंडन (UK) मार्फत Digital Transformation Award 2025 कोणाला मिळाला ?
➣ RBI रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया
*** Notes -
हा पुरस्कार RBI ला त्यांच्या सारथी आणि प्रवाह नावाच्या डिजिटल उपक्रमांसाठी देण्यात आला.
सारथी (2023) - RBI मध्ये चालू असलेल्या अंतर्गत प्रक्रिया डिजिटल स्वरूपात रूपांतरित करणे.
प्रवाह (2024) - हे व्यक्ती आणि संस्थांना RBI कडून विविध नियामक परवानग्यांसाठी अर्ज करण्यासाठी एक केंद्रीकृत प्लॅटफॉर्म म्हणून काम करते. हे पोर्टल ऑनलाइन अर्ज सबमिशन, रिअल-टाइम ट्रॅकिंग आणि अर्जदार आणि RBI मधील सुव्यवस्थित संवाद यासारख्या वैशिष्ट्यांसह येते.
प्रश्न 16. गानसम्राज्ञी लता मंगेशकर पुरस्कार 2025 कोणाला मिळाला ?
➣ गझलसम्राट भीमराव पांचाळे
*** Notes -
हा पुरस्कार महाराष्ट्र राज्यामार्फत देण्यात येतो. सुरुवात - 1992
1992 - माणिक वर्मा (गायक)
1993 - श्रीनिवास खळे (संगीत दिग्दर्शक)
2023 - सुरेश वाडकर (गायक)
2024 - अनुराधा पौडवाल (गायिका)
प्रश्न 17. लता दिनानाथ मंगेशकर पुरस्कार 2025 कोणाला देण्यात आला ?
➣ कुमार मंगलम बिरला (अध्यक्ष - आदित्य बिरला समूह)
*** Notes -
संस्था : मास्टर दीनानाथ मंगेशकर स्मृती प्रतिष्ठान (Mangeshkar family trust).
दरवर्षी 24 एप्रिल रोजी (पंडित दीनानाथ मंगेशकर यांची पुण्यतिथी) हा पुरस्कार दिला जातो.
पहिला 2022 - पंतप्रधान नरेंद्र मोदी
दुसरा 2023 - आशा भोसले
तिसरा 2024 - अमिताभ बच्चन
प्रश्न 18. 2025 मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या किती किल्ल्यांचा समावेश जागतिक वारसा यादीत करण्यात आला आहे ?
➣ 12 (11 महाराष्ट्र, 1 तामिळनाडू)
*** Notes -
महाराष्ट्रातील - रायगड, राजगड, प्रतापगड, पन्हाळा, शिवनेरी, लोहगड, साल्हेर, सिंधुदुर्ग, विजयदुर्ग, सुवर्णदुर्ग, खांदेरी.
तामिळनाडूतील - जिंजी.
अधिक माहितीसाठी 👉 Source Link
प्रश्न 19. (2024) 59 व्या ज्ञानपीठ पुरस्काराने कोणाला सन्मानित करण्यात आले ?
➣ विनोद कुमार शुक्ला (भाषा हिंदी)
*** Notes -
58 वा ज्ञानपीठ पुरस्कार 2023
1. रामभद्राचार्य (संस्कृत भाषा)
2. गुलजार (उर्दू भाषा)
57 वा ज्ञानपीठ पुरस्कार 2022
दामोदर मौजो (कोंकणी भाषा)
प्रश्न 20. दरवर्षी 'जागतिक जल दिवस (World Water Day)' केव्हा साजरा करण्यात येतो ?
➣ 22 मार्च
*** Notes -
2025 जागतिक जल दिवस थीम - हिमनदी संवर्धन (Glacier Preservation)
2024 थीम - Water For Peace
2023 थीम - Accelerating Change
प्रश्न 21. 2025 मध्ये कोणत्या राष्ट्रीय उद्यानाला भारताचा 58 वा व्याघ्र प्रकल्प म्हणून घोषित करण्यात आले आहे ?
➣ माधव राष्ट्रीय उद्यान, मध्यप्रदेश.
*** Notes -
रतापानी व्याघ्र प्रकल्प (मध्यप्रदेश) (57वा)
गुरु घासीदास-तमोर पिंगला व्याघ्र प्रकल्प (छत्तीसगढ) (56 वा)
धौलपूर-करौली व्याघ्र प्रकल्प (राजस्थान) (55 वा)
वीरांगना दुर्गावती व्याघ्र प्रकल्प (मध्यप्रदेश) (54 वा)
आंध्रप्रदेश - तेलंगणा मधील नागार्जुनसागर - श्रीशैलम व्याघ्र प्रकल्प भारतातील सर्वात मोठा व्याघ्र प्रकल्प (क्षेत्रफळ - 3728 km)
मध्यप्रदेश - 9, महाराष्ट्र - 6,
प्रश्न 22.
➣
📚 आणखी वाचा :
👉 भारतीय राज्यघटना 12 परिशिष्ट 👉 कृषी क्षेत्रातील क्रांती 👉 16 महाजनपदे 👉 नद्यांची वैदिक/प्राचीन व आधुनिक नावे 👉 अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन | Marathi Sahitya Sammelan
📚 इतर सराव प्रश्नसंच :
👉 भूगोल सराव प्रश्नसंच 4 👉 प्राचीन भारत सराव प्रश्नसंच 3 👉 इतिहास सराव प्रश्नसंच 7